![](/media/lib/573/n-nestar-2bf0ec5749fc1826b267a4623585f8a5.jpg)
Czym są czarne dziury? Grawastary jak matrioszka. Nowa propozycja rozwiązania równań Einsteina
16 lutego 2024, 12:21Jeśli grawastary istnieją, to dla obserwatora z zewnątrz wyglądają jak czarne dziury, przypominają naukowcy z Uniwersytetu Johanna Wolfganga Goethego we Frankfurcie nad Menem. Dwóch tamtejszych fizyków-teoretyków zaproponowało nowe rozwiązanie równań ogólnej teorii względności Einsteina. Zgodnie z ich pomysłem grawastary mogą przyjmować postać matrioszki, z jednym grawastarem ukrytym wewnątrz drugiego.
![](/media/lib/573/n-philipshue-77f539014f047ec84da1db117dd3dff0.jpg)
Jak Philips Hue może poprawić atmosferę i wygodę w twoim domu?
15 lutego 2024, 14:21Philips Hue to inteligentny system oświetlenia, który potrafi odmienić Twój dom, tworząc w nim wyjątkową atmosferę i podnosząc komfort życia. System składa się z żarówek LED, lamp oraz sterowników, które można ze sobą łączyć i konfigurować za pomocą aplikacji mobilnej. Dzięki temu zyskujesz pełną kontrolę nad oświetleniem w swoim domu, dostosowując je do swoich potrzeb i preferencji.
![](/media/lib/573/n-czarnedziury-2504ce2f5c3fb35ef65ebb17fb91368a.jpg)
Czarne dziury, gwiazdy i galaktyki. Nowe badania mogą zmienić rozumienie początków wszechświata
12 lutego 2024, 17:34Czarne dziury nie tylko istniały u zarania wszechświata, ale brały udział w narodzinach gwiazd i napędzały formowanie się galaktyk. Takie – potencjalnie przełomowe – wnioski, płynące z analizy danych uzyskanych za pomocą Teleskopu Webba, stanowią poważne wyzwanie dla klasycznych teorii dotyczących formowania się pierwszych gwiazd i galaktyk. Naukowcy USA, Francji, Wielkiej Brytanii i Izraela zauważyli w danych z Webba niewielkie czerwone kropki, które zidentyfikowali jako jedne z pierwszych galaktyk.
![](/media/lib/572/n-dunejaskinia-86e4bf9d5978dbc04e524fdae4e3814b.jpg)
Potężne jaskinie dla eksperymentu DUNE już gotowe
5 lutego 2024, 08:58Robotnicy zakończyli kopanie wielkich podziemnych jaskiń, w których w przyszłości zostaną zbudowane olbrzymie wykrywacze cząstek Deep Underground Neutrino Experiment (DUNE). To międzynarodowy projekt, w którym udział bierze też Polska. Nasz kraj bierze udział w rozbudowie kompleksu akceleratorowego w Fermilab. PIP-II, urządzenie zdolne do generowania wiązek protonów o mocy przekraczającej 1 megawat, będzie najpotężniejszym na świecie źródłem neutrin. Jego najważniejszym zadaniem będzie dostarczanie neutrin dla Deep Underground Neutrino Experiment.
![](/media/lib/572/n-tartan-00bcf148224f48e352e6430da9ab8185.jpg)
Gratka dla miłośników Szkocji. Do sprzedaży trafił tartan z najstarszym znanym wzorem
2 lutego 2024, 07:52Gdy 40 lat temu w torfowisku Glen Affric odkryto fragment tkaniny, nikt nie przypuszczał, jak wyjątkowy to zabytek. Przeprowadzone przed rokiem badania wykazały, że tkanina pochodzi z XVI wieku i jest to najstarszy zachowany szkocki tartan. Na terenie Szkocji znajdowano starsze fragmenty ubrań, jednak ten jest najstarszym, na którym widać wzór tartanu – liczne przecinające się pod kątem prostym linie, zabarwione na różne kolory. Teraz każdy może kupić tartan z wzorem sprzed wieków.
![](/media/lib/572/n-ranisgoto-a273f7b2e8ebb63ce7d09b454b5318bc.jpg)
Technokompleks LRJ to nie dzieło neandertalczyka. Odkrycie zmienia pogląd na prehistorię Europy
1 lutego 2024, 12:39Homo sapiens pojawił się w północnej części Europy ponad 45 000 lat temu, na wiele tysięcy lat zanim z południa zniknął neandertalczyk. Szczątki znalezione w jaskini Ilsenhöhle w Ranis w Niemczech pozwalają też po raz pierwszy zidentyfikować przedstawiciela technokompleksu LRJ (Lincombian-Ranisian-Jerzmanowician). To zespół europejskich kultur archeologicznych, do którego należy m.in. kultura jerzmanowicka. Odkrycie dokonane przez międzynarodowy zespół naukowy kierowany przez specjalistów z Instututu im. Maxa Plancka może rozstrzygnąć spór o to, kto – neandertalczyk czy człowiek współczesny – był twórcą LRJ.
![](/media/lib/572/n-amelia-5fa08fc336286d1a08e523a27632588e.jpg)
Udało się znaleźć samolot legendarnej Amelii Earhart? Zginęła, bo nawigator popełnił błąd?
31 stycznia 2024, 11:22Na dnie Pacyfiku, niedaleko miejsca zaginięcia legendarnej Amelii Earhart i jej nawigatora, Petera Noonana, zauważono obiekt, którego kształt przypomina samolot. Zarejestrowano go za pomocą sonaru na zachód od miejsca, gdzie Earhart miała lądować. Jak przekonują przedstawiciele firmy Deep Sea Vision z USA, na obrazie radarowym widać kształt odpowiadający budowie samolotu Earhart. Zgadzają się też rozmiary znaleziska. Obiekt leży na głębokości około 5000 metrów.
![](/media/lib/571/n-ingenuity-548b300617a9cf065f0d8e0de63811e1.jpg)
Koniec misji pozaziemskiego śmigłowca. Ingenuity działał 30-krotnie dłużej niż planowano
29 stycznia 2024, 10:56Przed 11 dniami, 18 stycznia, marsjański helikopter Ingenuity odbył swój 72. i – jak się okazuje – ostatni lot. Śmigłowiec znajduje się w pozycji pionowej i komunikuje się z centrum kontroli, jednak obrazy z 18 stycznia, które w tym tygodniu trafiły na Ziemię, pokazują, że co najmniej jedna z łopat wirnika uległa uszkodzeniu przy lądowaniu i maszyna nie jest zdolna do lotu, oświadczyła NASA. Misja Ingenuity na Marsie dowiodła, że poza Ziemią możliwy jest kontrolowany lot za pomocą śmigieł.
![](/media/lib/359/n-wszechswiatrozszerzanie-9a947df5d948141bb52e8bdaa684aca2.jpg)
Udało się zaobserwować rozpad fałszywej próżni
23 stycznia 2024, 09:27Podczas eksperymentu przeprowadzonego we Włoszech po raz pierwszy uzyskano dowód na istnienie rozpadu fałszywej próżni. W teorii pola kwantowego mamy do czynienia z przestrzenią, która wykazuje właściwości próżni, ale jest niestabilny, może przejść do stanu o niższym poziomie energii, do próżni prawdziwej. Teoria inflacji mówi zresztą, że w stanie próżni fałszywej znajdował się kiedyś wszechświat, jednak się rozpadł, co skutkowało ekspansją i uzyskaniem masy przez cząstki elementarne.
![](/media/lib/571/n-cukrzyca-9e59ab6a14280e7a24a65f9ffba4455f.jpg)
Za kilka lat cukrzycy mogą pozbyć się igieł i będą przyjmować insulinę doustnie
22 stycznia 2024, 12:00Na całym świecie żyje około 425 milionów ludzi chorujących na cukrzycę, a 75 milionów z nich musi codziennie przyjmować insulinę w zastrzykach. Dzięki pracom naukowców z najdalej na północ położonego uniwersytetu na świecie, Uniwersytetu w Tromsø (Norwegia), osoby te będą mogły pozbyć się strzykawek i zaczną zażywać doustną insulinę. A będzie można ją podawać nie tylko w formie tabletek, ale na przykład w gorzkiej czekoladzie.